ایران در سیاحت نامه اولیا چلبی

اولیا چلبی

مترجم: داود بهلولی

ناشر: علمی و فرهنگی

تعداد صفحه: ۲۴۷ صفحه

قیمت: ۲۷ هزار تومان

فرهنگ امروز: در عصر صفویه سیاحان اروپایی بسیاری نظیر شاردن، کلاویخو، مارکوپولو و ... به شهرهای مختلف ایران سفر کرده و گزارش های جذابی از ایران عصر صفوی ارائه کرده اند که تیزبینی و نکته سنجی ایشان در تبیین شرایط جامعه ایران، گره از برخی نقاط کور تاریخنگاری عصر صفویه که در منابع دسته اول آن دوره مسکوت مانده است را نزد مورخان این دوره گشوده است. سفرنامه اولیا چلبی از این جیث می تواند حائز اهمیت باشد که از جانب فردی منتسب به ترکان عثمانی(دشمن اصلی صفویان) نگاشته شده است و به برخی تفاوت ها در رویکردهای مذهبی طرفین اشاره می کند.

اولیا چلبی معروف ترین سیاح ترک تبار است که مقارن با حکومت صفویه در ایران در سه مقطع مختلف به ایران سفر می کند. چلبی یک ترک سنی مذهب است که تحت لوای امپراتوری عثمانی زیست می کرد. او صاحب یکی از تفصیلی ترین سفرنامه ها در ۱۰ جلد است که حاصل سفر او به ایران، اروپا، حجاز، آفریقا و... که سه سفر به ایران نیز در دل این سفرنامه گنجانده شده است. سفرنامه چلبی را باید در زمره آثار جزیی نگر با اشاره دقیق به جزییات و ذکر وقایع مهم حال و گذشته هر شهر و مکان مهمی است که به آن پای می گذارد، محسوب کرد.

 کتاب حاضر که ترجمه فارسی بخش های مرتبط  سفرنامه اولیا چلبی به ایران است، بیشتر حجم خود را به وصف شهرهای ترک نشین شمال غربی ایران اختصاص داده است که از حیث بیان جزییات می تواند یک منبع موثق برای درک شرایط اجتماعی و فرهنگی مردم و اقوام ساکن در این مناطق ایران در عصر اوج گیری آرمانهای شیعی گری و مناسک مربوط به آن باشد.

محمد ظلّی بن درویش ملقب به اولیا چلبی از چهره ‌های شاخص فرهنگی امپراتوری عثمانی و از مهم ‌ترین سیاحان قرن یازدهم هجری قمری است که پس از دیدن رویای دیدار با پیامبر اسلام (ص) و با حمایت سلطان مراد، سفرهایی طولانی به اقصی نقاط جهان از جمله ایران صورت می‌ دهد.